KAT MÜLKİYETİNE NASIL GEÇİLMELİ?

İbrahim BAYTAK
Emekli Kadastro Müdürü

26 kasım 2009 tarihine kadar “KAT MÜLKİYETİNE” geçilmez ise bağımsız bölüm başına 1.000 TL ceza alınacak.

Vatandaş şaşkın ve ne yapacağını bilmiyor.

Ama şunu kesin olarak öğrendikle ki;

“KAT MÜLKİYETİNE” kesinlikle tek başlarına geçemezler.

KAT İRTİFAKI NEDİR?

Tapunun niteliğinde “ARSA” yazıyorsa, bu arsa üzerinde yan yana veya apartman olarak bulunan binalarda birden fazla bağımsız bölüm (işyeri veya mesken) varsa ( “…. Arsa paylı, …kat, … şeklinde hangi bağımsız bölümün kime ait olduğu” belirtilmiş ise, (ve bunların tamamının inşaatı tamamlanmış ve yapı kullanma izin belgeleri alınmış olsa hatta tüm bağımsız bölümlerin her birinin tapu maliki ayni kişi olsa da) o tapu “KAT İRTİFAKI” tapusudur.

KAT MÜLKİYETİ NEDİR?

Eğer Tapunun niteliğinde “… katlı apartman” veya “…. Adet bloktan oluşan işyeri, mesken veya apartman” yazıyorsa,

Tapuda ayrıca “…. Arsa paylı, …kat, … bağımsız bölüm, “mesken veya işyeri” yazıyorsa tapumuz “KAT MÜLKİYETİ” tapusu demektir.

ÖNEMLİ NOT: Kat mülkiyeti tapularında arsanın m² si, arsa payı yazmasına rağmen “işyeri veya mesken” bağımsız bölümün brüt veya net m² si yazmamaktadır. Bunun kat mülkiyeti tapusunda kesinlikle bulunması gerekir.

Kat Mülkiyetine geçmek için;

O imar parselinde “arsada”, imar planına uygun olarak 3, 4, 5 veya daha fazla katlı (veya yan yana) bir veya birden fazla bina ve bu binalardaki bütün “iş yeri veya mesken” bütün bağımsız bölümler tamamlanıp yapı kullanma izin belgeleri (oturma ruhsatları) alınmış olması, Kadastro müdürlüğünce arsa üzerindeki bina veya binaların ölçüsünün yapılmış, Tapu Sicil Müdürlüğünce “CİNS DEĞİŞİKLİĞİ” yaptırılmış olması gerekir.

Kat irtifakından “KAT MÜLKİYETİNE” geçmek için “CİNS DEĞİŞİKLİĞİ” yapılması, bunun içinde o parsel üzerinde bulunan bina veya binalarda tapu sahibi olanların hepsinin imzası olması gerekir. “Veya hepsi bir kişiye bu işlemlerin yapılması için vekalet vermesi” gerekir.

Kimi tapu sahibi ölmüş, kimi başka ilde hatta bazısı yurt dışında olabilir. Bu nedenle hak sahiplerinin bir araya gelmesi veya bir kişiye vekalet vermesi çok zordur. Bu durumda “KAT MÜLKİYETİNE GEÇMEK” mümkün olamayacaktır.

Öyleyse bu işi kolaylaştırmak lazımdır. PEKİ NASIL?

Kadastro yaparken mahalle veya köylerin onayını aramaz. Kadastro müdürlükleri (son yıllarda ihale ile verilen müteahhitler) tarafından kadastrosu yapılmayan mahalle ve köylerin kadastrosu yapılır.

Daha sonra taşınmazların o yıl ki emlak beyan değerlerine göre “kadastro harçları” belirlenir. Bu kadastro harçları vergi daireleri tarafından mal sahiplerinden tahsil edilir.

Eğer “KAT MÜLKİYETİNE” geçiş zorunlu hale getirilecekse bu yöntem en iyi yoldur.

Belediyelerde “YAPI KULLANMA İZİN BELGESİ ALMIŞ” taşınmazlar belirlenir.

Tapu Sicil ve Kadastro Müdürlüklerinden “KAT İRTİFAKI” tesis edilmiş ama “KAT MÜLKİYETİNE GEÇİLMEMİŞ” taşınmazlar belirlenir.

Bu taşınmazların kadastro Müdürlüğü (veya ihale yolu ile harita mühendisleri, müteahhitlere) cins değişikliği için ölçümleri yaptırılır. Eğer ölçüm işleri müteahhit ve serbest çalışan harita mühendislerince yapılmış ise kontrolleri kadastro müdürlüğü tarafından yapıldıktan sonra dosyalar “CİNS DEĞİŞİKLİĞİ ve KAT MÜLKİYETİNE GEÇİLMEK ÜZERE” Tapu Sicil Müdürlüklerine gönderilir.

Zaten bu taşınmazda kat irtifakı kurulmuş olduğundan, hangi bağımsız bölüm kimin adına kayıtlı olduğu bellidir.

Buna göre “KAT İRTİFAKLARI, KAT MÜLKİYETİNE” dönüştürülür.

Masraflarda “kadastro harçları gibi” “CİNS DEĞİŞİKLİĞİ ve KAT MÜLKİYETİ HARCI” olarak mal sahipleri adına tahakkuk ettirilerek tahsili için Vergi daireleri yetkili kılınabilir. 07.06.2009